Dersim Oremar / Soran - Elleri bağlı 10 kişi hakim karşısında oturmuş, on birincisi ise yaralı halde yerde uzanmış. Hakim kurşuna dizilmelerine karar veriyor ve birkaç kişi hükmün infazı için onları götürüyor.
İnfazın uygulayıcıları ellerinde G3 silahlarıyla hazır olda… “Ateş”
On bir silahtan çıkan ses arşa ulaşıyor, 11 kişi eğiliyor ve çöküyor kanlar içinde. Henüz hepsi ölmemişti, bazıları yaşıyordu. Hakimin koruması tabancasını çıkarıyor her birine bir kurşun sıkıyor!
“Nikon” marka fotoğraf makinesinin objektifi infazdan bir bir kare alıyor. Her birine bir kurşun ve tetik sesi…
27 Ağustos, Doğu Kürdistan’ın Sine kentinde 1979 yılı baharından bir gün, bu tarihi cinayete tanıklık ediyor. 11 Kürt mücadeleci Sine havaalanında kurşuna diziliyor.
İran halkının devrimi ve Kürtlerin özgürlük için başkaldırısından sonra, hükümeti askeri güçlerini Kürdistan’a gönderiyor. Devrimin ilk yedi ayında, Humeyni’nin emri ve Sediq Xelxali’nin komutanı ve gözetiminde 500’e yakın Kürt İran hükümeti tarafından öldürülüyor.
O yıllarda, İtlaat gazetesi muhabiri Cihangir Remzi ile bir iş ortağı savaşın olduğu bölgelere doğru gidiyor ve bu ölümlere tanık oluyor.
Çekilen fotoğrafların arasından biri seçiliyor ve gazetede yayınlanıyor ancak imzasız. Gazete kısa sürede tükeniyor, haber ajansları fotoğrafı satın almak için yoğun bir talepte bulunuyor.
Fotoğrafların yayınlanması ardından, gazetenin kuruluş yıldönümünde hükümet gazeteye el koyarak devlet gazetesi haline dönüştürüyor.
11 Kürdün infazına tanık olan fotoğraf daha sonra tüm dünyaya yayılıyor. Bu fotoğrafın yayılmasından önce, dünya Kürtlere yönelik bu katliamdan habersizdi.
Fotoğrafın yayınlanmasından iki gün sonra, yani 29 Ağustos 1979’da Washington’daki fotoğraf ajansı United Press (UPI) bu fotoğrafı kullanıyor, ardından da çoğu gazetenin birinci sayfasında yer alıyor.
İranlı fotoğrafçı Cihangir Remzi’nin objektifinden çıkan bu fotoğrafa 14 Nisan 1980’de Pulitzer Ödülü verildi ancak çekeni halen bilinmiyordu.
10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü’nde Alman Spiegel dergisi Politzer ödüllü bu fotoğrafın öyküsünü yayınladı, geçen 27 yıla rağmen halen de kimse fotoğrafın sahibini tanımıyordu. Bu nedenle ödül resmi olarak isimsiz fotoğrafçılara verildi. Pulitzer Ödülü, 80 yıllık tarihinde ilk kez bilinmeyen birine ödül veriyordu.
Bazı kişiler bu durumu fırsat bilerek kendilerini “İran’da idam mangası” fotoğrafının sahibi olduklarını öne sürdü ancak bunu kanıtlayacak yeterli belgeleri sunamadı.
2006 yılında Wall Street Journal gazetesinin muhabiri 'Joshua Prager', beş yıllık bir araştırmanın sonucunda “İdam Mangası” fotoğrafçısının izini buldu. Prager’in “Sarsıcı bir fotoğrafın tarihi sırrı” başlıklı haberi birçok gazetecinin ilgisini çekti.
58 yaşındaki fotoğrafçı Cihangir Remzi, yaklaşık 30 yıllık sessizliğinin ardından 2007 yılında Colombiya üniversitesindeki bir tören sırasında resmi olarak ödülünü aldı.
Remzi ödül töreninde, “Doğrusu, ben bundan 26 yıl önce ödülümü aldım, çünkü fotoğraflarım insan ölümlerinin önüne geçilmesi için bir neden oldu ve bir gazeteci olarak benim açımdan en anlamlı duygu budur. Gerçekte, bu benim için ikinci bir ödüldür” dedi.
Wall Street Journal gazetesi de Kürdistan’daki katliam için şunları yazdı: “Karşı karşıya dizilmiş 11'er kişilik iki sıra. Birinde gözler bağlı, diğerinde elde silah. Ateş emri verildi, ve o anda 12’inci kişi de deklanşöre bastı, Nikon marka makinesindeki Kodak filmle katliamı siyah-beyaz görüntüledi.”
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder